Ngành Nào Ít Người Học
Dịch bệnh, ô nhiễm chất thải… thường có nguyên nhân đến từ các loại động vật. Vậy nên nếu như không có bác sĩ Thú y thì những nguy cơ, hiểm họa đó rất khó lòng được kiểm soát.
Dịch bệnh, ô nhiễm chất thải… thường có nguyên nhân đến từ các loại động vật. Vậy nên nếu như không có bác sĩ Thú y thì những nguy cơ, hiểm họa đó rất khó lòng được kiểm soát.
Điều kiện trở thành một bác sĩ Thú ý
Trình độ học vấn và kinh nghiệm chuyên môn
Thông thường, các vị trí bác sĩ, nhân viên kỹ thuật phải là những người tốt nghiệp trung cấp trở lên chuyên ngành Thú y, Chăn nuôi thú y hoặc một số chuyên ngành liên quan khác.
Để làm việc chính thức tại các cơ quan chuyên nghiệp, bạn cần phải có ít nhất 1 năm kinh nghiệm. Vì vậy trong quá trình học tập, bạn cần đi thực tập để trang bị cho mình kiến thức và kinh nghiệm thật tốt nhé. Doanh nghiệp cũng sẽ ưu ái ứng cử viên đã từng làm việc tại các trang trại gia súc, gia cầm; có kinh nghiệm chẩn đoán và điều trị bệnh cho động vật.
Có đầy đủ phẩm chất của một người bác sĩ Thú y
Nên nhớ rằng: "Lương y như từ mẫu", để trở thành một bác sĩ Thú y chuyên nghiệp, bạn cần trang bị cho mình những kỹ năng sau:
Chương trình vay mượn, thiếu giảng viên chuyên ngành
Giáo sư Võ Tòng Xuân cho rằng nút thắt của các ngành đào tạo liên quan môi trường ở nhiều trường ĐH Việt Nam là chương trình và giảng viên. Chương trình được dạy nặng về lý thuyết, giáo trình học chủ yếu được bản địa hóa từ các giáo trình nước ngoài, nhiều nội dung quan trọng không xuất phát từ những nghiên cứu thực tiễn ở Việt Nam.
Ví dụ, các tài liệu đều nói trồng lúa phát sinh lượng khí nhà kính rất lớn nhưng các số liệu minh chứng chỉ lấy từ các nguồn quốc tế, không có ở Việt Nam. Vậy nên sinh viên ra trường khó áp dụng vào điều kiện ở Việt Nam.
"Nếu muốn đào tạo những ngành phục vụ xu hướng kinh tế môi trường ở Việt Nam, trước hết phải có nghiên cứu, phân tích thực tế với điều kiện trong nước để làm cơ sở cho chương trình đào tạo. Nếu không, việc đào tạo sẽ là lãng phí vì tốn thời gian, tiền bạc nhưng không thể sử dụng", giáo sư Xuân nói.
Bên cạnh đó, theo giáo sư Xuân, những ngành học liên quan đến môi trường hiện nay đang thiếu giảng viên có chuyên môn thực sự. Chẳng hạn, số chuyên gia rành rẽ về khai thác tín chỉ carbon ở Việt Nam chỉ đếm trên đầu ngón tay và hầu hết đang làm việc cho các doanh nghiệp đa quốc gia, chỉ một, hai người giảng dạy ở các trường ĐH nên không đủ người giảng dạy.
PGS.TS Đỗ Văn Dũng, nguyên hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, kể chuyện: cách đây khoảng 5 năm, ngành ô tô điện được quan tâm và kỳ vọng sẽ thay thế ô tô chạy xăng. Các trường ĐH mở các ngành công nghệ ô tô điện nhằm đón trước nhu cầu nhân lực. Nhưng đến nay, xe điện vẫn không tăng trưởng ở Việt Nam như kỳ vọng, hành lang pháp lý cho loại xe này chưa có, thiếu các trang thiết bị phụ trợ. Điều này đồng nghĩa cơ hội việc làm cho sinh viên các ngành liên quan đến xe điện sau khi ra trường khá ít.
Ông Dũng cho rằng đào tạo phải đáp ứng nhu cầu lao động của thị trường nên khi thị trường dùng ít người, các trường cũng sẽ tuyển sinh ít đi. "Đào tạo nhân lực cho các ngành mới cần đồng bộ với chiến lược của Nhà nước. Phát triển nhân lực không phải đi trước đón đầu hay đi sau mà phải đi song song với các chính sách phát triển của Nhà nước", ông Dũng nói.
TS Nguyễn Bá Hùng, viện trưởng Viện Kinh tế nông nghiệp hữu cơ, nói nếu một xu hướng mới chưa đủ điều kiện để đứng riêng thành một ngành thì các trường có thể lồng nội dung đào tạo vào trong các ngành có liên quan. Ví dụ đào tạo về tín chỉ carbon có thể tích hợp vào các ngành môi trường, nông nghiệp hay lâm nghiệp. Sinh viên nào muốn tìm hiểu sâu sẽ tự tìm tòi, nghiên cứu. Và không nhất thiết mở ngành mới khi nhu cầu thị trường lao động chưa rõ.■
Phó phòng đào tạo một trường ĐH tại TP.HCM cho biết thủ tục mở ngành học mới hiện nay không khó nhưng việc mở ngành mới tùy thuộc vào độ thu hút người học. Với một ngành học được nhiều người quan tâm, các trường sẽ mở thêm nhiều ngành gần để tuyển thêm thí sinh.
Ngược lại, những ngành "ế" thí sinh, các trường sẽ không mở thêm, trừ khi đó là "nhiệm vụ chính trị". Ngành môi trường luôn nằm trong nhóm ngành khó tuyển (tương đương với các ngành khoa học như địa chất học, hải dương học). Có trường có không quá 10 tân sinh viên mỗi khóa cho những ngành này.
Vừa qua, lãnh đạo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội giao 4 trường ĐH trực thuộc và Trường cao đẳng Lào Cai thí điểm triển khai chương trình đào tạo phát triển thị trường tín chỉ carbon. Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp cũng sẽ lựa chọn thêm 3 trường cao đẳng, trung cấp đang đào tạo ngành nghề như tài nguyên môi trường, nông nghiệp để cùng thí điểm đào tạo.
Ông Đào Ngọc Dung, bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, nhận định việc đào tạo nguồn nhân lực cho lĩnh vực tín chỉ carbon đang bị thách thức do tính mới mẻ và phức tạp. Nếu không bắt đầu đào tạo ngay từ bây giờ, Việt Nam có nguy cơ bị tụt hậu so với thế giới và bỏ lỡ cơ hội phát triển trong ngành công nghiệp đầy tiềm năng này.
ThS Nguyễn Trúc Vân (Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM) cho biết danh mục ngành nghề đào tạo trình độ cao đẳng, trung cấp đã được bổ sung nhiều ngành nghề mới đáp ứng yêu cầu việc làm xanh như kỹ thuật thoát nước và xử lý nước thải, năng lượng tái tạo, nguồn điện - an toàn - môi trường...
Các ngành nghề thuộc kinh tế xanh như kỹ thuật thoát nước và xử lý nước thải, xử lý nước thải công nghiệp, công nghệ kỹ thuật môi trường, công nghệ kỹ thuật tài nguyên nước được xem là ngành nghề trọng điểm giai đoạn 2016 - 2020, định hướng đến năm 2025. Hai ngành công nghệ xử lý sản phẩm nông nghiệp thế hệ mới và công nghệ điện năng mới (điện gió, điện mặt trời) được đưa vào danh mục ngành trọng điểm giai đoạn 2021 - 2025 và định hướng đến năm 2030.
Bên cạnh đó, chương trình Đổi mới đào tạo nghề Việt Nam (GIZ TVET Việt Nam) đã hỗ trợ nhiều cơ sở đào tạo lao động liên quan đến phát triển xanh. Cụ thể, hỗ trợ 3 trường cao đẳng đào tạo xử lý nước thải theo tiêu chuẩn CHLB Đức, hỗ trợ Trường cao đẳng Cơ giới thủy lợi Đồng Nai đào tạo ngành điện tử năng lượng và công nghiệp tòa nhà và công nghệ cơ khí, sưởi ấm và điều hòa không khí.
GIZ TVET Việt Nam cũng phối hợp triển khai dự án phát triển Trường cao đẳng Nghề Ninh Thuận thành trung tâm đào tạo về năng lượng tái tạo. Chương trình còn dự kiến hỗ trợ thành lập thí điểm hội đồng kỹ năng nghề xử lý nước thải và năng lượng tái tạo để thúc đẩy doanh nghiệp tham gia giáo dục nghề nghiệp ở lĩnh vực này.
Các ngành học thuộc khối Kinh doanh – Thương mại hoặc Khoa học máy tính, Sức khỏe… đã và đang là những lựa chọn rất quen thuộc với đa số sinh viên Việt Nam. Để đón đầu tương lai, chúng ta nên tìm hiểu và dấn thân cả những ngành học khác biệt. Dưới đây là những chương trình học đầy tiềm năng ở New Zealand mà chỉ có một trường đại học đào tạo – University of Otago.
University of Otago là trường đại học đầu tiên và lâu đời nhất ở New Zealand. Trường nằm trong top 1% trường ĐH tốt nhất thế giới với nhiều ngành học nằm trong top 50, 100 hoặc 150 các ĐH tốt nhất thế giới. Được mệnh danh là ngôi trường trong mơ của các học sinh New Zealand, ĐH Otago không những “gây thương nhớ” bởi nét cổ kính của ngôi trường lâu đời nhất xứ Kiwi – được bình chọn vào Top 5 các trường đại học đẹp nhất thế giới, mà còn tạo ấn tượng bởi chất lượng giáo dục hàng đầu với thứ hạng thuộc top 1% các đại học tốt nhất toàn cầu. 95% sinh viên tốt nghiệp University of Otago có việc làm hoặc theo học các bậc cao hơn. Trong số gần 200 ngành học mà Otago đào tạo thì đây là 5 ngành học có thể được gọi là “độc đáo Otago” – “Uniquely Otago”!
ĐH Otago có nhiều ngành học còn lạ lẫm với sinh viên Việt Nam nhưng đầy tiềm năng trong tương lai.
Trắc địa hiện là một ngành nghề kỹ thuật có tốc độ phát triển nhanh nhất và rộng khắp trên thế giới. Tại New Zealand – quốc gia đang tập trung tái thiết và phát triển cơ sở hạ tầng, Kỹ sư Trắc địa trở thành một trong những vị trí được “săn đón” hàng đầu. Được xếp vào Green List, tức danh sách thiếu hụt lao động của chính phủ New Zealand (nguồn: Immigration New Zealand), ngành Trắc địa sẽ mở rộng cánh cửa để sinh viên quốc tế gia nhập môi trường làm việc toàn cầu.
Yêu Địa lí, “chất” Hình học, kiên nhẫn và tỉ mỉ chính là đặc điểm của một Kỹ sư Trắc địa tương lai. Bởi lẽ, các sản phẩm trắc địa đóng vai trò quan trọng và cần thiết ở đa dạng lĩnh vực như: Lập bản đồ địa hình quốc gia, nghiên cứu và quy hoạch, thiết kế và thi công công trình, quản lý đất đai và tài nguyên khoáng sản, quản lý rừng, quản lý biến đổi khí hậu, quản lý giao thông, điện lực, viễn thông, thủy lợi…
Với sự “đa zi năng” về môi trường làm việc, sinh viên sau khi tốt nghiệp có thể lựa chọn theo các phân ngành khác nhau, từ phục vụ cho các công trình dân dụng như trắc địa bản đồ, trắc địa mỏ, trắc địa công trình, trắc địa biển đến giải quyết những vấn đề mang tính vĩ mô như viễn thám hay trắc địa cao cấp.
Sinh viên ngành Trắc địa có thể bỏ túi mức lương hơn $NZ 80,000/ năm sau tốt nghiệp.
